Gian nan đòi bồi thường tai nạn lao động

PN - Do ký hợp đồng lao động (HĐLĐ), làm việc qua nhiều cai thầu nên khi xảy ra tai nạn (TN) người LĐ rất gian nan trong việc yêu cầu chủ sử dụng LĐ thanh toán chi phí điều trị, bồi thường.

Anh Trần Đại Dương (SN 1980, quê ở TP.Cần Thơ) vào làm tại Công ty T.V. (Q.9, TP.HCM) từ đầu năm 2011 nhưng không được ký HĐLĐ vì thế cũng không đóng BHXH, BHYT. Ngày 31/7, trong lúc xây dựng công trình tại một khu công nghiệp, bất ngờ giàn giáo bị bung các mối hàn, đè lên người anh Dương làm gãy tay trái, vẹo cổ chân phải và chân trái bị cắt đến 1/3. Anh Dương cho biết, khi TN xảy ra, người của công ty có đưa anh đến bệnh viện để cấp cứu nhưng việc bồi thường TN thì đơn vị tránh né, chỉ hỗ trợ nhỏ giọt.

Bị TNLĐ, anh Trần Đại Dương lâm cảnh khốn khó

Trả lời chúng tôi, đại diện Công ty T.V. khẳng định: “Công ty có nhiều đội thi công. Chúng tôi chỉ ký với đội (có anh Dương) để thi công một hạng mục nên không có trách nhiệm ký HĐLĐ và đóng BHXH cho anh Dương. Do hoàn cảnh của Dương khó khăn và vì tình nghĩa con người, công ty đã lo toàn bộ chi phí để hồi phục sức khỏe cho anh Dương. Khi anh Dương khỏe, muốn về công ty làm hoặc tìm việc mới, công ty sẽ hỗ trợ thêm”.

Trẻ em đi làm chẳng may bị TNLĐ cũng rất gian nan trong việc đòi bồi thường. Em N.V.Đ. (SN 1995, quê Vĩnh Long) tháng 4/2010 vào làm việc tại chi nhánh Công ty TNHH Đ.K. (P.Tân Thới Nhất, Q.12), lúc này chưa đủ 15 tuổi. Công việc của Đ. là bỏ nguyên liệu vào máy sợi và em vào đứng máy mà không qua tập huấn về an toàn LĐ. Mỗi ngày Đ. làm việc hơn 10 giờ, được trả lương khoảng ba triệu đồng/tháng. Dù làm việc được gần một năm nhưng Công ty không hề ký HĐLĐ, đóng BHXH cho em. Khoảng 21g ngày 11/3/2011, sau khi hoàn thành một công đoạn, Đ. dùng vòi nước rửa máy thì bất ngờ cánh tay phải bị máy cuốn vào, cán đứt lìa. Sau một tháng điều trị, em được xuất viện. Người nhà em Đ. cho biết, nhiều tháng sau khi em bị TN công ty vẫn viện cớ do biên bản điều tra TN chưa được lập để tránh né trách nhiệm bồi thường, dù gia đình nhiều lần tới lui yêu cầu. Sau đó, gia đình khiếu nại đến cơ quan chức năng thì công ty mới bồi thường 90 triệu đồng.

Theo một chuyên gia LĐ tại TP.HCM, những trường hợp được bồi thường như trên thực tế cũng chỉ hỗ trợ được chi phí ban đầu, việc bồi thường cũng thấp so với các trường hợp có đóng BHXH và được cơ quan BHXH chi trả. Người LĐ sau đó phải gánh chịu hậu quả nặng nề vì phải tàn phế suốt đời.

Ông Nguyễn Quốc Việt, Phó chánh thanh tra Sở LĐ-TB-XH TP.HCM cho biết, các công ty xây dựng thường bán thầu và sử dụng LĐ của cai thầu, nên “khoán trắng” việc quản lý an toàn LĐ cho cai thầu. Tuy vậy, vẫn xác định được bên có trách nhiệm với LĐ. Nếu các bên đùn đẩy trách nhiệm cho nhau, có thể khiếu nại đến thanh tra LĐ để xử lý.

Theo luật sư Hồ Nguyên Lễ (Văn phòng luật sư Luật Tín Nghĩa - TP.HCM), pháp luật LĐ hiện hành quy định người LĐ làm việc phải được ký HĐLĐ, đối với HĐ có thời hạn từ đủ ba tháng trở lên bắt buộc phải tham gia BHXH. Theo khoản 2, điều 107 Bộ luật LĐ thì khi xảy ra TNLĐ, người sử dụng LĐ phải có trách nhiệm đưa người LĐ đi cấp cứu, chịu toàn bộ chi phí y tế từ khi sơ cứu, cấp cứu đến khi điều trị xong cho người bị TNLĐ.

Trường hợp có đóng BHXH bắt buộc thì doanh nghiệp hoặc cơ quan BHXH sẽ làm thủ tục giới thiệu người LĐ đi giám định mức suy giảm khả năng LĐ. Căn cứ trên kết quả giám định mà cơ quan BHXH sẽ chi trả trợ cấp tùy mức độ. Người bị TNLĐ suy giảm khả năng LĐ từ 5% đến 30% thì được trả trợ cấp một lần, từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng cho đến suốt đời. Nếu doanh nghiệp không đóng BHXH thì phải có trách nhiệm giám định mức suy giảm khả năng LĐ cho người bị TNLĐ và phải trả thay toàn bộ trợ cấp TNLĐ như cơ quan BHXH chi trả.

Nếu doanh nghiệp không thực hiện trách nhiệm bồi thường, người LĐ có thể đề nghị công đoàn tại doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi đồng thời có đơn yêu cầu Hội đồng hòa giải cơ sở hoặc hòa giải viên Phòng LĐ-TB-XH quận, huyện giải quyết. Trường hợp hòa giải không thành, người LĐ có thể khởi kiện tại TAND cấp quận, huyện nơi có trụ sở chính của doanh nghiệp hoặc nơi người sử dụng LĐ cư trú, làm việc để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Q.Mai - Tr.Huỳnh